İşte borsanın yeni “kalbi” akıllı bina

ABD’li Nasdaq gibi uluslararası kuruluşlara gerçekleştirdiği ortaklıklar ve yeniden yapılandıracağı teknolojik altyapısıyla bölgesel bir güç olmayı hedefleyen Borsa İstanbul’un yapımı devam eden yeni veri merkezine girdik. Borsanın ‘yeni kalbi’ olarak nitelenen veri merkezini bizzat gezdiren İbrahim Turhan, “Akıllı bina ile en üst düzey teknolojiyi birleştirdik. Burası Borsa İstanbul’un yanı sıra çevre borsaların da veri merkezi olarak kullanılabilecek” dedi. Geçen yıl başlattığı Türkiye’deki tüm borsaları bünyesinde toplama operasyonunu tamamladıktan sonra bölgesel bir güç olma hedefiyle dünyanın en büyük borsa kuruluşlarından biri olan Nasdaq’la ortaklık yapan Borsa İstanbul (BIST), bir yandan yeni uluslararası işbirlikleri için görüşmelerini yürütürken, bir yandan da teknolojik altyapısını son hızla güçlendiriyor. Nasdaq’la olan ortaklık kapsamında dünyanın en hızlı işlem platformunu da yakında sistemine entegre edecek olan BIST’in, İstinye’deki merkezi binasında yapımı süren yeni veri merkezi, hem çevre borsalara hizmet verebilecek kapasitede hem de, zaman zaman yaşanan teknik arızaları minimuma indirecek şekilde tasarlandı. Bu yılın ilk işlem gününde yaşanan küçük bir arızanın ardından, 9 Ocak günü yaşanan son teknik arızada seansa 3.5 saate yakın bir süre ara verilmesi, borsanın teknik altyapısının yetersizliğinden, sistemi iyi bilen teknik personelin emekli edilmesine kadar pek çok iddianın dillendirilmesine neden oldu. Oysa aynı günlerde Borsa İstanbul’un İstinye’deki merkezinde, söz konusu arızaların giderilmesi çabalarının yanında, tüm bu arızaları minimuma indirecek yeni ‘Veri Merkezi’nin de hummalı çalışmaları sürüyordu. HAZİRAN 2014’TE DEVREDE Borsa İstanbul, işte ‘borsanın yeni kalbi’ olarak nitelenen ve Haziran 2014’te devreye almayı hedeflediği bu yeni teknoloji üssünün kapılarını açtı. Borsa İstanbul Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü İbrahim Turhan, Borsa İstanbul, Takasbank ve Merkezi Kayıt Kuruluşu’nun veri merkezi olarak kullanacağı yeni teknoloji üssünün özelliklerini yerinde bizzat anlattı. En ileri düzeyde inşaat teknikleriyle yapılan yeni veri merkezi binası mevcut borsa binasının hemen yanı başında. Merkezi binaya yer altından bağlanan Veri Merkezi, toplamda 500 metrekare alan üzerine kuruluyor. 6 ay gibi rekor bir sürede inşa edilen veri merkezinin bu hafta fonksiyonel testlerinin de tamamlanması planlanıyor. ÇEVRE BORSALARA HİZMET “Bu veri merkezinde akıllı bina ile en ileri bilişim teknolojisini bir araya getirdik” diyen Borsa Başkanı İbrahim Turhan, kapasitesinin BIST’in yanı sıra yakın çevredeki borsalara da hizmet vermeye yeterli olduğunu, hatta Türkiye’deki bazı büyük bankaların verilerinin de burada saklanabileceğini söyledi. Yeni veri merkezinin devreye girmesiyle birlikte teknik arıza yaşanması ihtimali tam olarak ortadan kalkmayacak ancak yüzde 99.99 oranında arızaların önüne geçilmesi hedefleniyor. BİLİMKURGU FİLMİ GİBİ Yeni veri merkezinin ardından mevcut veri merkezini de gezdiren Turhan, hali hazırda kullanılan sistemin 1993 yılında kurulduğunu zaman zaman yapılan güncellemelerle bugünlere gelindiğini söyledi. İki merkez arasındaki teknolojik fark ilk etapta göze çarpıyor. Yeni merkez adeta bir bilim-kurgu filminin seti duygusu verirken, mevcut merkez bir bankanın ya da büyük bir şirketin bilgi-işlem merkezni andırıyor. Yeni merkezde toplam 170 kabinet var ve bunlara fiziksel olarak ulaşmak mümkün değil. Hepsi teker teker farklı dijital anahtarlarla açılıyor.  Mevcut sistemde ise toplam 40 kabinet var. Yani yeni merkez açıldığında kapasite en az 4 kat artacak. Bu da işlem hızının da aynı oranda artması anlamına geliyor. Her bir sunucunun network hattının yedeğinin olması da dikkat çekici. Testler bu hafta bitecek Türkiye ekonomisinin her yıl en az yüzde 4 büyümesi gerektiğini vurgulayan İbrahim Turhan, son 10 yılda bankacılık sektöründe yaşanan hızlı büyümenin bir benzerinin sermaye piyasalarında da sağlanması gerektiğinin altını çizdi. İstanbul’un bir finansmerkezi olması vizyonuyla Borsa İstanbul’un gerçekleştirdiği stratejik ortaklıkların kazandıracağı yüksek hacimden de söz eden Turhan, bunun için yaptıkları  teknolojik altyapı yatırımlarına değindi.  Bu kapsamda yeni veri merkezinin fonksiyonel testlerinin bir aksilik olmazsa bu hafta tamamlanacağını kaydeden Turhan, “Ardından Veri Merkezi kullanıma hazır olacak. Öncelikle network ekipmanları konulup konfigüre edilecek. Tahminen tahminen 2 ay sürer. Ardından sunucu sistemlerimiz taşınacak, o da tahminen 2 ayda biter. Dolayısıyla Haziran gibi tamamen taşınmayı hedefliyoruz” dedi. 60 dakika yangına dayanıklı camlar SON teknoloji kullanılan merkezin öne çıkan özellikleri şöyle: Tam zamanlı devrede olan free-cooling sistemi Türkiye’de ilk kez hayata geçirildi. 60 dakika yangına dayanıklı cam duvar sistemi bu ebatta ilk defa bir veri merkezinde uygulandı. Şu anda endüstri standardı olan en yüksek hızlarda (40G on-board, 100G ready) veri iletişimine uygun altyapı. Aynı anda fiziksel olarak iki ayrı güzergahtan ve dört ayrı servis sağlayıcıdan bağlantı. Tüm altyapı ve üstyapının izlenmesi amacıyla 50 km üzerinde otomasyon kabloları ve 2.5 km çelik boru. Elektrikte ve soğutmada 2N sistemi (tam yedeklilik). Bir cihaz çalışmazsa diğerinin devreye otomatik olarak girmesi. 45 adet cctv, sızıntı tespit sistemi, hareket algılama sistemi, 450 adet (kabinetler dahil) kartlı geçiş sistemi. Yangın ve depreme en üst düzey koruma Dışarıdan sıradan bir deponun girişini andıran veri merkezinin içine girer girmez ilk dikkatinizi çeken, büyük bir oda dolusu devasa boyutlardaki yangın tüpleri. Veri merkezi yangın ve depreme karşı son derece ileri bir teknikle korunmuş. İçeride toplam 1500 sensor yangın veya farklı bir tehlikeyi algılamaya odaklanmış durumda. Binanın ısıtma ve soğutma sistemi ve kabloların dolaşımı mevcut yapılardan farklı olarak tasarlan-mış. Bu tarz önemli veri merkezlerinde olduğu gibi, kablo trafiği için tavana ayrı bir sistem yapılırken, havalandırması için de mevcut havanın temizlenip yeniden içire verilmesi yerine dışarıdaki havanın kullanılmasını sağlayan bir sistem kurulmuş. Toplam 140 kişilik teknik ekip Borsa İstanbul bünyesinde hali hazırda 140 kişinin bilgi işlem servisinde görev aldığını kaydeden İbrahim Turhan, “Bunların 80’i yazılımcı. Bilgi-İşlemdeki arkadaşlarımızın arasında 20 yılı aşkın bir süredir bu görevde olan ve şu anda yöneticilik yapan arkadaşlarımız var. Merkez Bankası’nın bilgi-işlemi sayıca bizden büyük. Onlarda 240 kişi var ve 150 kişisi yazılımcı. Daha önce Borsamızın bilgi-işleminde 60 kişi görevliydi ve bunların 15’i yazılımcıydı” diye konuştu. Nasdaq’ın  sistemine entegrasyon İbrahim Turhan yeni veri merkezi projesinin Borsa İstanbul’un gelecekteki stratejilerine göre planlandığını belirterek, “Bu kapsamda 2015’in başına kadar Nasdaq’tan alacağımız teknolojik sistemin altyapısına da entegre olmayı planlıyoruz. Bu da birkaç aşamada tamamlanacak bir proje” dedi. AKILLI BİNAM